Niezwykłe judaika – synagoga w Łańcucie
Dla miłośników kultury żydowskiej, wycieczki po terenie Podkarpacia mogą się okazać wyjątkowo pouczającym doznaniem. Dlaczego? Bo w tej części kraju zachowało się wiele cennych zabytków, które do dziś przypominają nam o społeczności żydowskiej. Gdzie ich szukać? Między innymi w tak ciekawym mieście, jakim jest Łańcut. To właśnie w tym mieście, w pobliżu popularnego zamku, znajduje się wspaniała synagoga – cenny zabytek z XVIII wieku, któremu z pewnością warto się uważniej przyjrzeć.
Synagoga w Łańcucie to ciekawy przykład bożnicy typu wschodniego. Zbudowana w 1761 roku, do dziś uznawana jest za jeden z najcenniejszych zabytków tego typu w całej Polsce. Co ciekawe, budowę tej synagogi wspierał finansowo Stanisław Lubomirski – właściciel Łańcuta i protektor tutejszej społeczności żydowskiej. Spore zniszczenia, dokonane w czasie II wojny światowej oraz fakt, iż jeszcze w czasie wojny synagogę zamieniono na magazyn, poważnie odbiły się na jej wyposażeniu. W 1956 roku synagoga miała zostać rozebrana, jednak dzięki interwencji miejscowego lekarza -Władysława Balickiego do rozbiórki nie doszło. Doktor Balicki, razem z kierownikiem Wydziału Kultury Rady Narodowej w Rzeszowie Janem Micałem, postarał się też o zdobycie środków finansowych, dzięki którym w latach 60-tych możliwe stało się odrestaurowanie synagogi. Udało się odnowić m. in. dekoracje w Sali głównej oraz zniszczone płaszczyzny ścian. W tak wyremontowanych wnętrzach można było zacząć urządzać wystawę judaików. Do dziś w murach tej pięknej synagogi mieści się muzeum judaików, a zgromadzone tu eksponaty są ocalałymi zabytkami z synagogi oraz prywatnymi darami.
Synagoga, którą może się pochwalić Łańcut, to wspaniały zabytek dawnej architektury oraz jedyna w swoim rodzaju pamiątka po miejscowych Żydach. Piękne wnętrza oraz ciekawe eksponaty sprawiają, że jest ona jedną z tych atrakcji, których w czasie wycieczki po terenie Podkarpacia nie można pominąć.